Verlies is een intense persoonlijke ervaring, daarom is ook ieder rouwproces uniek. Rouw is een reactie op verlies. De manier waarop we reageren op verlies, wordt mede bepaald door veerkracht, eerdere verlieservaringen, draagkracht, hechting etc. Hoe ga je verder wanneer jouw kindje is overleden tijdens de zwangerschap of na de bevalling?
Noem mijn naam en ik besta
Wanneer jouw kindje nog geen naam heeft gekregen, adviseer ik dit wel te doen. Het kan het gemakkelijker maken om later over jouw kindje te praten in plaats van over “het” of “de baby”. Sommige ouders geven de naam die zij al gekozen hadden tijdens de zwangerschap, andere ouders bewaren deze voor een eventuele volgende zwangerschap en kiezen een andere naam voor hun sterrenkindje; bijvoorbeeld een symbolische naam of “koosnaampje” die voor het ongeboren kindje gebruikt werd.
De leegte
Iets wat nog niet zo lang geleden is, maar toch bijna niet meer voor te stellen… Een kindje, dat meteen na de bevalling werd weggenomen, geen naam en soms wist je zelfs het geslacht niet. Gelukkig weten we nu hoe belangrijk het is voor het rouwproces van ouders, dat je kindje onderdeel van je leven kan zijn.
Soms is een leeg huis na de bevalling een beangstigend vooruitzicht. Thuiskomen betekent vaak ook de confrontatie met de babykamer en babyspulletjes. Hoe pijnlijk het ook lijkt, het is niet verstandig om deze spullen door iemand anders weg te laten halen. Dit is echt een belangrijke stap in het afscheid nemen en jouw rouwproces.
Emoties
Steeds wisselende emoties; verdriet, boosheid, schuldgevoelens… heel normaal dat deze emoties elkaar afwisselen. Het verlies van jouw kindje is iets heftigs. Ook kun jij je verdoofd voelen… op dat moment kun je het verdriet nog niet aan en is dit een soort “zelfbescherming” van jouw lichaam. Niet omdat het verliezen van jouw kindje je “niet raakt”, maar omdat je er nog niet klaar voor bent om deze pijn volledig toe te laten.
Ook kun je behoefte hebben om “alleen” te zijn. Dit kan bijvoorbeeld doordat je gevoelig bent voor de prikkels om je heen. Het verdriet kost veel energie en dan kan het voorkomen dat er geen “ruimte” is in jouw hoofd voor andere dingen.
Rouwen gaat niet voorbij
Kennismaken en tegelijk afscheid nemen, maar jouw sterrenkindje zal altijd bij je zijn… “Rouw gaat niet voorbij” ook al lijkt het soms dat je omgeving verwacht dat je de draad na een tijd weer oppakt. De pijn wordt met de tijd misschien minder scherp, maar is er nog altijd.
Het helpt om met je kindje bezig te zijn. Denk hierbij aan het uitzoeken van een urn, grafje of een mooi aandenken. Steek een kaarsje aan en praat over je sterrenkindje. Dit zal je helpen omgaan met je verdriet en leren leven met het gemis. Bij het verliezen van je kindje, gaat het niet om een ‘plekje geven’, maar om de manier waarop jij je kindje een onderdeel van je leven kunt laten zijn. Op welke manier zou jij de liefde voor je kindje willen blijven vormgeven?
Het gaat om het aanpassen van je leven op het gemis.
Het gaat om het omzetten van ‘gevoel van verlies’ naar ‘gevoel van gemis’. Het verlies kan je verdoven en het zicht op de toekomst belemmeren. Het gemis erkennen geeft je de mogelijkheid om weer in de toekomst te kijken.
Verlies zegt iets over wat je is afgenomen, bent kwijtgeraakt en heeft vaak een negatieve lading. Gemis zegt iets over het missen van iemand die fysiek niet bij je is en zegt iets over de liefde voor deze persoon. Wanneer het je lukt om na de eerste maanden het gevoel van verlies om te zetten in het gevoel van gemis en de liefde voor jouw kindje een plekje te geven in jouw leven, dan mag je super trots zijn op jezelf. Toch is het ook heel normaal, wanneer dat nog niet lukt…. Wanneer je echt volledig door het verdriet en rouwen heen gaat, kun je weer balans in je leven vinden.
“Verlies kun je geen plekje geven, maar die liefde wel”.
Ieder mens is uniek. Verlies is een intense persoonlijke ervaring, daarom is ook ieder rouwproces uniek. De problemen die ervaren kunnen worden zijn heel divers.
- Problemen om ‘door te gaan met het leven’, als schuldgevoelens je belemmeren om weer te kunnen genieten, of je de zingeving in je leven kwijt bent door het gemis van je kindje
- Gevoel van de grip kwijt zijn op je leven en de toekomst
- Onzekerheden over een eventuele volgende zwangerschap
- Problemen om weer aan het werk te gaan of juist teveel “vluchten” in je werk
- Schuldgevoelens na het afbreken van een zwangerschap
- Relatie problemen in het rouwproces
- Gevoelens van falen of schaamte
- Boosheid richting jezelf, je geliefde, vrienden, familie, artsen of tot God.
- Maar ook pijn, dwangmatigheden of angsten.
Ouders blijven ouders…
Deze problemen kunnen vlak na het overlijden van je kindje onderdeel zijn van jouw rouwproces, maar treden soms ook pas (veel) later op.
Partners
Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Het is begrijpelijk dat je elkaar niet altijd goed begrijpt. Mannen en vrouwen gaan hier vaak verschillend en in een ander tempo mee om. Probeer elkaar niet alleen te vertellen wat je zelf voelt, maar bespreek ook zo veel mogelijk hoe je het gedrag van de ander beleeft en probeer dit van elkaar te accepteren. Dit helpt het verlies samen te dragen.
Weer aan het werk
Ga zorgvuldig om met de beslissing om weer aan het werk te gaan. Het is niet ongewoon om de normale zwangerschapsverlof en bevallingsverlof van 16 weken te nemen. Schakel bij problemen je huisarts of de gynaecoloog in. Balans vinden na verlies van jouw kindje kost meer tijd dan mensen soms denken.
Neem wel snel contact op met je werkgever. Ook werkgevers maken dit niet elke dag mee. Eventueel kun je de bedrijfsarts betrekken bij het gesprek met jouw leidinggevende. Je bent niet meer degene die je was, ook niet op je werk. Bovendien moet je nog ontzwangeren. Onderschat die impact op jouw lichaam niet. Soms kan het helpen wanneer je eerst een kopje koffie/thee op je werk gaat drinken, voordat je weer begint. Op die manier hebben jij en je collega’s elkaar al even weer gezien. Jij bepaalt zelf wat je aankunt om mee te beginnen.
Hou er rekening mee, dat er moeilijke dagen aankomen zoals: de geboortedag, de sterfdag, moederdag/vaderdag of feestdagen. Meestal zijn dit emotionele dagen waarvan je vooraf niet weet wat de impact gaat zijn. Geef dit aan bij je werkgever zodat ze op de hoogte zijn en rekening met je kunnen houden. Of neem bijvoorbeeld een extra vrije dag, wanneer dit mogelijk is. Zorg goed voor jezelf.
Balans
Rouwen doet iedereen op zijn/haar eigen manier en rouwen zal nooit helemaal over gaan. Maar door aandacht te besteden aan het verdriet en tijd te nemen voor jouw rouwproces kun je weldegelijk balans terug vinden tussen gemis en plezier in je leven. Denk hier bij aan;
- Jouw kindje een onderdeel van jouw leven laten zijn
- Durven praten over jouw kindje
- Een nieuwe versie van jezelf accepteren
- Je waardevol voelen
- Rust in je leven creëren en goed voor jezelf zorgen
- Weten op welke valkuilen je moet letten
- Verdrietige momenten accepteren en kunnen opvangen
- Weer kunnen genieten van dingen/gebeurtenissen in je leven
- Je energie terug vinden
- Vooruit kunnen kijken, durven dromen…
Loslaten is niet vergeten, maar anders vasthouden.